Wie het verleden verwaarloost, hypothekeert onze toekomst

Ontmoetingsdag ETWIE: schrijf nu in!

24 september 2022 stond uiteraard al langer in je agenda aangeduid, want dan strijkt de 8e ontmoetingsdag van ETWIE neer bij Stormkop op de Droogdokkensite in Antwerpen. Zet je schrap voor een dag boordevol industrieel erfgoed, met inspirerende lezingen en heel wat maritiem-erfgoedactiviteiten, ook voor de kleinsten!

Het programma biedt voor elk wat wils. Voor de middag nodigen we verschillende onderzoekers uit. Ze vertellen hoe ze hun onderzoek aanpakken en met welke uitdagingen ze te kampen hebben. Na een lunch bieden we in de namiddag activiteiten aan die in het teken staan van het project Focus Vakmanschap en ander maritiem erfgoed!

Breng je graag je (klein)kinderen mee? Geen probleem! In samenwerking met Stormkop voorzien we voor kinderen van 6 tot 14 jaar een toffe workshop zodat jij intussen zonder zorgen alle lezingen kan bijwonen. De kinderworkshop gaat van start om 10 uur.

Zaterdag 24 september

Droogdokkensite 
Droogdokkenweg 4
2030 Antwerpen

onthaal vanaf 9.30 uur

hele dag = €20 (incl. lunch)
halve dag = €15 (incl. lunch)
kinderen = €10 (incl. lunch en workshop)

© Stormkop

School voor Scheepsmodelbouw

Zomerworkshop ‘Met je zelfgemaakt bootje de zomer in’

Zet deze zomer je eerste stappen in de wereld van de scheepsmodelbouw in de School voor Scheepsmodelbouw. In korte tijd leer je enkele basistechnieken. Na drie sessies ga je naar huis met je zelfgemaakt bootje, een ‘Optimist’, een makkelijk model.

Volgende basistechnieken komen aan bod: onderdelen zagen, vijlen, raspen, plooien en vervolgens in elkaar zetten. Begeleiding door de experts van de School voor Scheepsmodelbouw.

Voor jongeren vanaf 14 jaar die er zin in hebben.

Drie halve dagen, van maandag 4 tot woensdag 6 juli 2022, telkens van 9 tot 12 uur

Provinciale erfgoedsite Scheepswerven Baasrode – School voor Scheepsmodelbouw
Sint-Ursmarusstraat 135 – 9200 Baasrode
www.schoolvoorscheepsmodelbouw.be

Schrijf vlug in
voor 20 juni 2022 via info@schoolvoorscheepsmodelbouw.be

Tentoonstelling over Michiel Coignet

Nog tot half augustus is de tentoonstelling “Michiel Coignet, briljant maar vergeten Antwerps wiskundige, astronoom en instrumentenmaker” gratis te bezoeken in de Sint-Jacobskerk te Antwerpen.

Michiel Coignet was een Antwerps wetenschapper en o.a. instrumentenbouwer, edelsmid, mathematicus en cartograaf. Hij was hof wiskundige van Albrecht en Isabella, correspondeerde met Galileo Galilei en Johannes Kepler en zijn nautische en astronomische instrumenten zijn nu nog te bewonderen in topmusea over de hele wereld.

Op aanvraag van Urania heeft de International Astronomical Union een planetoïde naar hem genoemd. 

Nu zijn naam in ons zonnestelsel vereeuwigd is, kan en mag de erkenning in zijn eigen stad niet uitblijven.

De Sint Jacobskerk is alle dagen van 14 uur tot 17 uur gratis geopend langs de ingang Sint Jacobsstraat.

In augustus gaat de kerk voor verdere restauratie dicht gedurende meerdere jaren.

Roger Vanderlinden (Volkssterrenwacht Urania) vertelt waarom Michiel Coignet eerherstel verdient.

Rijn- & Binnenvaartmuseum – Antwerpen

Grote opknapbeurt van het achteronder van de Mon Désir

De Mon Désir, een spits, maakt deel uit van de collectie van het Rijn- en Binnenvaartmuseum in Antwerpen. In het ruim van het schip wordt de geschiedenis van de binnenvaart geïllustreerd met tal van fotografische documenten, schaalmodellen en andere voorwerpen. Deze herbestemming versterkt de historische waarde van het schip.

De Mon Désir werd op 28 mei 2013 als varend erfgoed beschermd en later op 15 januari 2019 erkend als opengesteld varend erfgoed. De Mon Désir is een uniek, authentiek en gaaf voorbeeld van een sleepspits uit het begin van de twintigste eeuw. Het schip werd nooit gemotoriseerd, wat uitzonderlijk is.

De Mon Désir beschikt over een smaakvol ingericht woongedeelte in het achteronder met enkele decoratieve elementen in art-deco stijl, die de relatieve welvaart van de schipper illustreren. Dit achteronder kreeg een grote opknapbeurt. Het woongedeelte is te bereiken via de koekoek (de gebogen ingang van de trap) op het achterdek.

Vroeger kon men in het Bonapartedok in Antwerpen, naast het Museum aan de Stroom, de museumschepen van het Rijn- & Binnenvaartmuseum bezoeken. Op vraag van de Stad Antwerpen moeten de schepen echter verplaatst worden naar een andere locatie op de Droogdokkensite. Van zodra bezoek op deze locatie mogelijk is, wordt hierover gecommuniceerd.

Rijn- en Binnenvaartmuseum op Mon Désir, Angèle en Liomar © Els Van Hoof

De spits, een vrachtschip van circa 38,5 meter, was tussen ongeveer 1890 en 1970 beeldbepalend was op onze kanalen. In de jaren 1960 bestond de Belgische binnenvaartvloot voor 60% uit spitsen. Aanvankelijk werden die schepen gejaagd of gesleept door de schippersfamilie, professionele boottrekkers, een muilezel of een paard. Vanaf de jaren 1920 werden gemotoriseerde spitsen gebouwd. Rond 1945 verdrong de gemotoriseerde spits de sleepspits. Van de groep sleepspitsen blijven vandaag vrijwel geen gave exemplaren meer over, met uitzondering van de Bon Crédit en de Mon Désir. Dit laatste schip heeft maar weinig aanpassingen aan de oorspronkelijke bouw gekregen en is de meest complete sleepspits in Vlaanderen. Het woonverblijf werd gezien de krappe financiële mogelijkheden met smaak ingericht. De centrale mastkast is nog aanwezig evenals de originele houten luiken waarmee het ruim werd afgedekt.

Het schip werd vooral op Belgische werven gebouwd, maar ook in Frankrijk en later Nederland liepen spitsen van stapel. Hoewel het geografische zwaartepunt van de spits in Frankrijk en België lag, was het type ook goed vertegenwoordigd op de Nederlandse en Duitse kanalen. De grote geografische verspreiding van de spits was te danken aan de afmetingen die toelieten om door de meeste West-Europese sluizen te versassen. De afmetingen van de spits (circa 38,5 m op 5,05 m) waren aangepast aan de Franse Freycinet-sluizen (40 m x 5,20 m x 2 m). Er wordt dan ook courant naar de ‘achtendertiger’ verwezen, de spitsenmaat.

Vrienden van het Nationaal Scheepvaartmuseum

Geslaagde veiling ten voordele van MPM

Op maandag 13 juni 2022 werd in de gebouwen van CEPA een succesrijke veiling gehouden van werken van LEON OST en DIRK BOUMANS.

Onder de vakkundige leiding van veilingmeester Peter Bernaerts verhuisden de prachtige werken vlot van eigenaar. De schilderijen werden voorgesteld door de echtgenote van Dirk Boumans, Rita Van Pelt en Leon Ost zelf. De opbrengst gaat naar de MPM Stichting en voorzitter Marc Van Peel was dan ook een zeer tevreden man.

Foto’s © Danny Deckers, ESPA (European Shipping Press Association)

Vlaamse overheid steunt restauratie Graanzuiger 19

De Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed, Matthias Diependaele, tekende onlangs voor voortzetting van de restauratie van de Stadsgraanzuiger 19. De Vlaamse Overheid kent een premie van 458.240,00 euro toe. Het Maritiem Museum Rotterdam en het Museum aan de Stroom in Antwerpen zijn “co-ouder” van dit unieke varende erfgoed.

Meer over de restauratie van deze Graanzuiger bij het Maritiem Museum Rotterdam:

© Maritiem Museum Rotterdam

Kalender

16 juli
Van Loon Hardzeildagen VEERE

22-25 juli
Tall Ships Races ANTWERPEN
https://tallships.antwerpen.be/

28-31 juli
750 jaar GOUDA
https://gouda750.nl/programma

20-26 augustus
Dragon Gold Cup OOSTENDE
https://www.goldcup2022.com/

21 augustus
Doelse feesten en Scheldewijding

31/8 – 4/9
HISWA te water NL
https://www.hiswatewater.nl/

3-4 september
Zeescouts Antwerpen – Scheldefestival
https://scheldefestival.be/

11 september
Open Monumentendag
https://www.openmonumentendag.be/
30 jaar De Scute VZW – Blankenberge
https://descute.be/
Open deur Tolerant VZW – Rupelmonde
https://tolerant-vzw.be/

6-17-18 september
Scheldefeesten Baasrode

18 september
Ostrea Rose Classic Race – Blankenberge

24 september
Ontmoetingsdag ETWIE
https://etwie.be/nl/kennisbank/nieuws/ontmoetingsdag

Nieuwsbrief november 2023

Zoek de graanzuiger 19 / Wegwijs in Sail Training en Tall Ships Races 2024 / Driehonderd jaar Oostendse Compagnie (VLIZ) / Belgische Binnenvaartschepen Database / Zeilvaart Lexicon van J. Van Beylen

Nieuwsbrief oktober 2023 #2

HERITA erfgoedrekeningen van onze leden

Tentoonstelling Belgica / Nominatie Wase Erfgoedprijs voor Boelwerfparcours

Nieuwsbrief augustus 2023 #2

Leden van Watererfgoed Vlaanderen op Open Monumentendag 2023